Το πανεπιστήμιο δεν αποτελεί χώρο ανεξάρτητο όπου διακινείται ελεύθερα η “αντικειμενική” γνώση. Ιστορικός του ρόλος είναι να αναπαράγει το σύνολο των καπιταλιστικών σχέσεων. Έτσι, η αναδιάρθρωση που προωθείται μέσα στο πανεπιστήμιο δεν είναι ανεξάρτητη από την αναδιάρθρωση που επιβάλλεται στις κοινωνικές σχέσεις συνολικά. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται στον ελλαδικό χώρο μια διαρκής όξυνση της επέλασης κράτους και κεφαλαίου πάνω στις ζωές μας. Το προηγούμενο μοντέλο σοσιαλδημοκρατικής διαχείρισης κρίνεται πλέον μη επικερδές και αναδιαρθρώνεται αφήνοντας στο διάβα του συντρίμμια με περικοπές μισθών και συντάξεων, ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, απολύσεις, και γενικότερα υποτίμηση της εργασίας και της ζωής των εκμεταλλευόμενων κομματιών της κοινωνίας, παράλληλα με την καταστροφή της γης, όπως στην περίπτωση της ορεινής Χαλκιδικής, και τη μετακύλιση του κόστους της κοινωνικής αναπαραγωγής στις πλάτες μας. Σ’ αυτό το πλαίσιο ό,τι θεωρείται επικίνδυνο για την κυριαρχία εξαιρείται και καταστέλλεται. Με βασική αφήγηση το ιδεολόγημα της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, με πρόσχημα την σωτηρία της εθνικής οικονομίας, διαμορφώνεται μια διαρκής κατάσταση εξαίρεσης και μηδενικής ανοχής με τις επιστρατεύσεις απεργών, την βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων, την απαγόρευση συγκεντρώσεων, τις εισβολές των μπάτσων σε αυτοδιαχειριζόμενα στέκια και καταλήψεις και την ανέγερση φυλακών υψίστης ασφαλείας.
ΑΠΘ Α.Ε.(Ι.)
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντεινόμενης απαίτησης για πειθάρχηση και υποτίμηση των ζωών μας έρχεται και η εκπαιδευτική αναδιάρθρωση. Αυτή δεν ήρθε να επιβληθεί φέτος με τις εξαγγελίες των πρυτάνεων ΕΚΠΑ και ΑΠΘ, αλλά αποτελεί μία διαρκή διαδικασία που συνυφαίνεται με την προσπάθεια σύνδεσης του πανεπιστημίου με την καπιταλιστική παραγωγή. Το πανεπιστήμιο (ανα)προσαρμόζεται για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της κεφαλαιοκρατικής συσσώρευσης και της αναπαραγωγής των καπιταλιστικών σχέσεων. Η αναδιάρθρωση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στοχεύει στη μετατροπή τους σε επικερδείς επιχειρήσεις με τη σταδιακή ιδιωτικοποίησή τους, τη μετακύλιση του κόστους φοίτησης στις πλάτες μας και την επιβολή της πειθάρχησης και του ελέγχου στο εσωτερικό τους.
Το πανεπιστήμιο με σκοπό να καταστεί επικερδές σταδιακά ιδιωτικοποιεί τις υπηρεσίες του με την ανάθεσή τους σε εργολάβους, ενώ υπάλληλοι τίθενται υπό καθεστώς διαθεσιμότητας. Παράλληλα, αναζητείται χρηματοδότηση σε (άλλες) ιδιωτικές επιχειρήσεις και διεκδικούνται πενιχρά κρατικά κονδύλια μέσω της αξιολόγησης της αποδοτικότητάς του πανεπιστημίου. Ταυτόχρονα, φοιτητές και φοιτήτριες προσφέρουν στο όνομα της επιστημονικής έρευνας και της πρακτικής άσκησης άμισθη εργασία. Η αναδιάρθρωση έρχεται να επιβάλει τη μετακύλιση του κόστους φοίτησης στις πλάτες μας. Η λειτουργία της λέσχης ανατίθεται σε εταιρείες catering και με πρόσχημα την απόδειξη της φοιτητικής ιδιότητας αποκλείονται απ’ αυτήν κομμάτια της κοινωνίας που την έχουν ανάγκη. Όσον αφορά την ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες υποχρεούνται να εξασφαλίζουν οι ίδιες/ίδιοι με δικά τους έξοδα τα απαιτούμενα corpus και συγγράμματα, ενώ προωθείται η επιβολή διδάκτρων στα περισσότερα μεταπτυχιακά προγράμματα εντείνοντας τους ταξικούς διαχωρισμούς.
Το μοντέλο του εργαζόμενου-μηχανή στην υπηρεσία των αφεντικών συνδέεται ούτως ή άλλως με την εκπαιδευτική διαδικασία τόσο μέσα στο σχολείο με την εμπέδωση στους μαθητές της κουλτούρας της ιεραρχίας, της πειθάρχησης και του ωραρίου, όσο και μέσα από το πανεπιστήμιο όπου προωθείται ο ανταγωνισμός, η αποδοτικότητα, η προσαρμοστικότητα. Αξίες, οι οποίες τίθενται ακόμη πιο επιτακτικά σήμερα, σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης και εντεινόμενης καπιταλιστικής βιαιότητας, όχι πια για την εκπλήρωση του φαντασιακού της κοινωνικής ανέλιξης, αλλά για την εξασφάλιση της επιβίωσης. Η φοιτήτρια λοιπόν καλείται να ολοκληρώσει τον κύκλο σπουδών της στο αυστηρά προβλεπόμενο όριο του ν+2. Η απειλή με διαγραφή μετά το προκαθορισμένο όριο σπουδών, ουσιαστικά επιβάλλει de facto την εντατικοποίηση αποκόβοντας τους φοιτητές από συλλογικές διαδικασίες και στερώντας τους τον ελεύθερο δημιουργικό χρόνο.
Κομβικό σημείο της αναδιάρθρωσης είναι η καταστολή της “ανομίας” και εντός του πανεπιστημίου. Στο πλαίσιο αυτό, το άσυλο που αποτελούσε τη νομική αποτύπωση κεκτημένων προηγούμενων κύκλων αγώνα καταργείται και οποιαδήποτε κοινωνική ή πολιτική χρήση του χώρου του πανεπιστημίου αμφισβητείται ως άνομη. Οι μπάτσοι εισβάλλουν με κάθε ευκαιρία στον πανεπιστημιακό χώρο κυνηγώντας μετανάστες μικροπωλητές στην ΑΣΟΕΕ, καταστέλλοντας απεργίες και συλλαμβάνοντας διαδηλωτές, όπως συνέβη μετά το τέλος της πορείας για την επέτειο του πολυτεχνείου το 2012. Τα ΜΜΕ μεθοδικά κατασκευάζουν την εικόνα του έκρυθμου πανεπιστημίου νομιμοποιώντας την καταστολή ανατρεπτικών εγχειρημάτων που δρουν εντός του (στέκια, καταλήψεις, απόπειρες φίμωσης του 98fm, της σελίδας αντιπληροφόρησης του athens indymedia και του 1431*). Πόρτες κλειδώνονται με πρόσχημα την ασφάλεια, εμπεδώνοντας την εικόνα του αποστειρωμένου πανεπιστήμιου των διαλέξεων και των σεκιούριτι με αλεξίσφαιρα στις εισόδους, ενώ οι εξαγγελίες των νέων πρυτάνεων για εκπόνηση σχεδίου φύλαξης σε συνεργασία με την ΕΛ.ΑΣ. καταδεικνύει τις κρατικές μεθοδεύσεις για την επιβολή ησυχίας, τάξης και ασφάλειας.
Απέναντι στις μεθοδεύσεις κράτους και αφεντικών που επιθυμούν την ποδηγέτηση και την υποταγή των υποτελών τάξεων να δημιουργήσουμε κοινότητες αγώνα και αντίστασης στους χώρους που εργαζόμαστε, στο πανεπιστήμιο και στις γειτονιές μας, επαναοικοιοποιώντας κάθε σπιθαμή του κοινωνικού χώρου με τις αξίες της ελευθερίας, της ισότητας και της αλληλεγγύης. Επιμένουμε να συλλογικοποιούμε τις αρνήσεις μας μέσα από αδιαμεσολάβητους αγώνες αναζητώντας τη σύνδεσή τους με όλα τα κομμάτια της κοινωνίας που αγωνίζονται με στόχο το ξεπέρασμα των ορίων της φοιτητικής μας ταυτότητας. Μέχρι τη καθολική χειραφέτηση και ελευθερία.
***
Λίγο πριν ολοκληρωθεί το κείμενο αυτό, ο Σαμαράς με την ομιλία του στην ΟΝΝΕΔ στις 31 Οκτωβρίου, έρχεται να επιβεβαιώσει πλήρως τα λεγόμενα μας σε ένα εθνικοπατριωτικό-νεοφιλελεύθερο εμετικό παραλήρημα: εξαγγέλλει την προώθηση της αλλαγής του άρθρου 16 του συντάγματος, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για τον «εκσυγχρονισμό» των πανεπιστημίων, ώστε δηλαδή να γίνουν πιο ελεγχόμενα, πιο ανταγωνιστικά, πιο ευέλικτα, άμεσα συνδεόμενα με την αγορά εργασίας και σύντομα μη κρατικά. Υπενθυμίζει ακόμα πως η εξαίρετη ΟΝΝΕΔ, από το 2012 ακόμα, είχε προτείνει τη σύσταση ειδικού σώματος φύλαξης των πανεπιστημίων, κλείνοντας μας το μάτι σχετικά με τα μελλοντικά του σχέδια. Προσθέτει τραγελαφικά πως το πρόβλημα της υπολειτουργίας των πανεπιστημίων δεν είναι η υποχρηματοδότηση, η υποστελέχωση και οι περικοπές τους, αλλά κάποιες «μειοψηφίες» και μερικά «θρασίμια». Ορμώμενος από τα πρόσφατα γεγονότα στο ΕΚΠΑ, όπου πλέον οι αντιτιθέμενοι στα σχέδια των πρυτάνεων αντιμετωπίζονται από τα ΜΑΤ, βρίσκει ευκαιρία όχι μόνο να μας κουνήσει το δάκτυλο κάνοντας μαθήματα ηθικής δημοτικού, αλλά και ανεβάζοντας επιθετικά τους τόνους, να κραυγάσει πως, με λίγα λόγια, δεν πρόκειται να υπάρξει ούτε ίχνος ανοχής απέναντι στους αντιπάλους των εξευγενιστών των πανεπιστημίων και θα επιβάλλει με κάθε δυνατό μέσο το δόγμα της τάξης και της ασφάλειας. Θα μας βρει απέναντι του.
Ενάντια στην εντατικοποίηση των σπουδών και των ζωών μας, στην περίφραξη της γνώσης για τους λίγους και πλούσιους, στα φυλασσόμενα πανεπιστήμια γεμάτα μπάτσους, επιτήρηση και πειθάρχηση, στις εντατικοποιημένες σπουδές και ζωές που προβάλλουν τον ανταγωνισμό μεταξύ των ατόμων και τον κοινωνικό κανιβαλισμό…
πεινάμε και δεν σκοπεύουμε να φαγωθούμε μεταξύ μας…
αυτόνομο σχήμα ιστορικού-αρχαιολογικού
* “Τα ξημερώματα της Τετάρτης 5 Νοεμβρίου, μετά από καταγγελία της ΕΕΤΤ (Εθνική Εταιρεία Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων) η τεχνική υπηρεσία του ΑΠΘ με εντολή της Πρυτανείας ξήλωσε τον εξοπλισμό των FM του ελεύθερου κοινωνικού ραδιοφώνου 1431am. Συγκεκριμένα, παραβιάστηκε με λοστό η κατασκευή στην οποία φυλασσόταν ο πομπός, κατέβηκε η κεραία και κόπηκαν τα καλώδια παροχής ρεύματος. Όλος ο εξοπλισμός κατασχέθηκε και βρίσκεται πλέον στα χέρια των αρχών του πανεπιστημίου οι οποίες αρνούνται να τον επιστρέψουν.” Ο 1431 αποτελεί αυτοοργανωμένο εγχείρημα αντιπληροφόρησης ενάντια στον κυρίαρχο λόγο των καθεστωτικών ΜΜΕ που εκπέμπει εδώ και 14 χρόνια. Η επίθεση στο σταθμό αποτελεί αιχμιακό σημείο της καταστολής στο ΑΠΘ, πλαισιωμένης από τα πρόσφατα γεγονότα στην Αθήνα με τα ΜΑΤ να εισβάλλουν με πρυτανική εντολή στο ΕΚΠΑ προασπίζοντας ένα πανεπιστήμιο και μια κοινωνία νεκρικής σιγής, τάξης και ασφάλειας. Απέναντι στις μεθοδεύσεις αυτές προτάσσουμε το πανεπιστήμιο ως εστία αντίστασης απέναντι στην καταστολή και την υποτίμηση των ζωών μας μέσα κι έξω από αυτό.
το κείμενο σε μορφή pdf εδώ: πανεπιστήμιο σε καιρούς καπιταλιστικής λεηλασίας